مشخصات زمانی – مکانی بارش‌های روزانۀ فرین بالا در شمال غرب ایران

Authors

  • حسین عساکره دانشیار /اقلیم شناسی – دانشگاه زنجان- زنجان – ایران
  • صغری سلطانی کارشناس ارشد /اقلیم شناسی از دانشگاه زنجان- زنجان- ایران
  • فاطمه ترکارانی کارشناس ارشد /اقلیم شناسی از دانشگاه اصفهان- اصفهان- ایران
Abstract:

فرین‌های بارشی در هر نقطه، به بارش‌های نادر و نابهنجار گفته می شود که در دنباله و دور از نقطه تمرکز توزیع فراوانی (میانگین و یا میانه) بارش آن نقطه قرار گرفته باشد. اخیراً فرین‌های بالا و دنبالۀ بالایی توزیع فراوانی بارش مورد توجه بسیار بوده‌اند. در این راستا به فراخور ویژگی‌های جغرافیایی هر پهنه، آستانه‌های متعدد و متنوعی برای این ویژگی بارش معرفی و به کار گرفته شده است. یکی از نمایه‌های پرکاربرد مربوط به بارشِ روزانه، مبتنی بر چندک های توزیع فراوانی مشاهدات می‌باشد. در نوشتار حاضر، تحلیل مکانی ـ زمانی بارش‌های فرینِ بالای بارش روزانۀ شمال غرب ایران براساس داده‌های شبکه‌ای حاصل از تعداد 729 ایستگاه همدید، اقلیم شناسی و باران‌سنجی سازمان هواشناسی کشور و ایستگاه‌های باران‌سنجی وزارت نیرو طی دورۀ 1967-2007 و نیز بر پایۀ صدکِ نودِ توزیع فراوانی بارش مورد بررسی قرار گرفت. توزیع احتمال بارش برای هر یاخته از شبکه داده‌ای برآورد و آستانۀ صدک 90 توزیع فراوانی مربوط به هر یاخته محاسبه شد. تعداد روزهای توأم با بارش بیش تر یا مساوی صدک‌های90 از توزیع هر یاخته محاسبه و تعداد یاخته‌هایی که از آستانۀ مزبور به دست آمد، شمارش شد. بدین ترتیب چند پهنۀ توأم با بارش فرین حاصل گردید. به منظور تحلیل زمانی بارش‌های فرین، تغییرات بلندمدت فراوانی سالانۀ این نوع بارش‌ها برای گستره‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. روند کاهشی معنی‌دار برای بارش‌های فرین تنها برای بارش‌هایی با گسترۀ 30-20 درصد دیده شد. در حالی که بارش‌های فرین با گسترۀ بیش‌تر، ایستا بوده‌اند. همچنین تحلیل ماهانه بارش‌های فرین نشان داد که به جز برای گسترۀ تحت تأثیر70-60 درصد، بیش‌ترین دفعات وقوع بارش‌های فرین در ماه آوریل بوده است. دومین ماه به لحاظ فراوانی بیشینه برای گستره‌های 20-10، 30-20 و نیز 40-30 درصد از مساحتِ زیرِ پوششِ بارش‌های فرین، ماه می است. در گسترۀ 40-50 ، 50-60، ماه مارس به لحاظ فراوانی رخداد بارش‌های فرین در مقام دوم قرار دارد. در حالتی که 70-60 درصد گسترۀ مورد مطالعه زیر پوشش بارش‌های فرین باشد، ماه‌های مارس، می و اکتبر با فراوانی‌های برابر (2 بار برای هرماه)، فراوانی بیشینه را به خود اختصاص داده‌اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مشخصات زمانی – مکانی بارش های روزانۀ فرین بالا در شمال غرب ایران

فرین های بارشی در هر نقطه، به بارش های نادر و نابهنجار گفته می شود که در دنباله و دور از نقطه تمرکز توزیع فراوانی (میانگین و یا میانه) بارش آن نقطه قرار گرفته باشد. اخیراً فرین های بالا و دنبالۀ بالایی توزیع فراوانی بارش مورد توجه بسیار بوده اند. در این راستا به فراخور ویژگی های جغرافیایی هر پهنه، آستانه های متعدد و متنوعی برای این ویژگی بارش معرفی و به کار گرفته شده است. یکی از نمایه های پرکارب...

full text

بررسی پراکنش زمانی- ‌مکانی دماهای فرین گرم در ایران

این پژوهش با هدف بررسی زمانی- مکانی روند گرماهای فرین ایران انجام شده است. برای این کار از داده‎های روزانه‎ی دمای 663 ایستگاه اقلیمی و همدید کشور در بازه‎ی زمانی 1/1/1340 تا 11/10/1383 بهره‎برداری شده است. با استفاده از روش کریگینگ داده‎ها بر روی یاخته‎های 15×15 کیلومتر درون‎یابی شدند. به این ترتیب، آرایه‎ای به ابعاد 7187×15992 تشکیل شد. برای شناسایی روزهای فرین گرم از نمایه‎ی انحراف بهنجار شده...

full text

تحلیل زمانی-مکانی بارش های فرین روزانه در ایران

  چکیده   در این پژوهش داده های بارش ماهانه ایستگاههای هواسنجی ایران از بدو تأسیس تا سال 2005 برای تحلیل زمانی- مکانی بارش های فرین روزانه کشور بررسی گردید. با استفاده از این پایگاه داده، نقشه های رقومی بارش سالانه و بارش فرین روزانه با تفکیک مکانی 15*15 کیلومتر محاسبه گردید. مقادیر بارش فرین روزانه به بارش سالانه تقسیم گردید و بدین ترتیب نقشه ضریب بارش فرین روزانه به دست آمد. با اعمال تحلیل خو...

full text

مطالعه جابه جایی هسته‌های زمانی و مکانی دماهای حداقل در غرب و شمال غرب ایران

  تغییر آب و هوا، یکی از چالش‌های برجسته سده جاری است. در این میان تغییرات دما به عنوان پایه ای ترین عنصر آب و هوایی هر ناحیه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مطالعه، فرضیه جابه جایی هسته‌های زمانی و مکانی موج‌های هوای سرد در قالب پایین ترین دماهای ماهانه برای ناحیه کوهستانی غرب و شمال غرب ایران بررسی شد. در جهت دستیابی به این هدف، داده‌های پایین ترین دماهای ثبت شده ماه‌های نوامبر تا می بر...

full text

تحلیل زمانی- مکانی روند روزهای فرین سرد ایران

در این پژوهش برای تحلیل زمانی- مکانی روند روزهای فرین سرد ایران، از داده های میانگین دمای روزانه 663 پیمونگاه اقلیمی و همدید ایران در بازه زمانی 1/1/1340 تا 29/12/1382 استفاده شده است. به کمک روش کریگینگ داده ها برای یاخته های 15 15-کیلومتر برای پهنه ایران میان یابی شدند و یک آرایه 7187 15705 به دست آمد. برای شناسایی روزهای همراه با دمای فرین از نمایه تفاضل دمای بهنجار شده (NTD) استفاده شد. روز...

full text

بررسی پراکنش زمانی- مکانی دماهای فرین گرم در ایران

این پژوهش با هدف بررسی زمانی- مکانی روند گرماهای فرین ایران انجام شده است. برای این کار از داده‎های روزانه‎ی دمای 663 ایستگاه اقلیمی و همدید کشور در بازه‎ی زمانی 1/1/1340 تا 11/10/1383 بهره‎برداری شده است. با استفاده از روش کریگینگ داده‎ها بر روی یاخته‎های 15×15 کیلومتر درون‎یابی شدند. به این ترتیب، آرایه‎ای به ابعاد 7187×15992 تشکیل شد. برای شناسایی روزهای فرین گرم از نمایه‎ی انحراف بهنجار شده...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 3

pages  39- 53

publication date 2013-07-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023